نسخه جدید برنامه های تحول در آموزش علوم پزشکی تدوین شد

به گزارش معلم وب به نقل از معاونت آموزشی وزارت بهداشت؛ دکتر محمدرضا صبری در کارگاه یک روزه ارزیابی و نظارت بر پیامد و تاثیر توسعه رشته های علوم پزشکی که به میزبانی بیمارستان قلب شهید رجایی برگزار شد، بر لزوم تعامل همه جانبه دانشگاه ها و استفاده از فرایندهای نوین آموزشی برای پیشبرد توسعه هدفمند آموزش پزشکی تاکید کرد. وی با اشاره به پیشینه بسته های تحول و نوآوری در آموزش علوم پزشکی از سالیان ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۸ ادامه این مسیر در سالیان پس از آن با مدل شش وجهی و برنامه های عدالت، تعالی و راندمان در دوره پیشین اظهار نمود: بسته های آموزشی قبلی که شامل ۱۲ برنامه بود، در دوره های بعد تجمیع و بازآرایی شد و در نهایت باتوجه به تغییر اسناد بالادستی، نیازهای روز، لزوم پاسخگویی و چابک سازی مدیریت آموزشی، بازبینی جدیدی در کل ساختار انجام گرفت. صبری با اعلان اینکه برای این بازبینی ابلاغیه ای صادر و از حدود ۲۰۰ نفر از مسئولان و دست اندرکاران برنامه ها نظرسنجی شد، اظهار داشت: تنها ۳۹ درصد همکاران موافق ادامه روند قبلی بودند. یکی از مهم ترین نقدها این بود که دانشگاه ها ملزم به مستندسازی های مختلف و بارگذاری های مختلف بودند که خیلی از آنها نمود عملی نداشت و سبب اتلاف انرژی می شد. وی ادامه داد: بر همین مبنا جلسات مشورتی با معاونان آموزشی پیشین وزارت بهداشت و سایر کارشناسان برگزار شد و در نهایت باتوجه به سیاستهای ابلاغی مقام معظم رهبری، سند چشم انداز، برنامه هفتم پیشرفت کشور، نقش جامعه علمی و انتظارات فرهنگستان، نسخه جدید برنامه های تحول تدوین شد. دبیر شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی اشاره کرد: نسخه بازبینی شده برنامه ها در ۱۲ اسفند ۱۴۰۳ در شورای عالی برنامه ریزی تصویب گردید و بر مبنای آن ۱۱ برنامه تحولی جدید تعریف شد که یازدهمین برنامه نیز طی سه تا چهار هفته اخیر اضافه شده است. صبری تاکید کرد: برنامه های بین المللی سازی و اعتباربخشی همچنان ادامه دارد، اما برخی برنامه های کاملا جدید نیز افزوده شده است؛ همچون تحول در دبیرخانه های تخصصی آموزش تخصصی، علوم پایه و داروسازی؛ توسعه فناوری و هوشمندسازی با تمرکز بر هوش مصنوعی؛ بازبینی آموزشی مبتنی بر نگاههای نوین؛ توسعه مراکز خدمات جامع سلامت آموزشی؛ و همینطور برنامه های مرجعیت علمی، اخلاق و سلامت معنوی، اقتصاد آموزش و راندمان. وی با اشاره به تعیین مسئولان هر یک از برنامه ها و ترکیب جدید ساختار تحول اظهار داشت: بر خلاف دوره های قبل، شورای تحول به شکل ماهانه با حضور تمامی مسئولان برنامه ها و به ریاست معاون آموزشی وزارت بهداشت تشکیل شده و با مشارکت مستقیم مسئولان برنامه ها انجام می شود. همینطور در ساختار جدید تنها سه برنامه دارای کارگروه متناظر دانشگاهی هستند و در سایر برنامه ها تکلیف مستقیمی بر دانشگاه ها تحمیل نمی گردد، هرچند نظرات آنان همچنان گرفتن و اعمال می شود. دبیر شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی با اشاره به برنامه بین المللی سازی توضیح داد: در ساختار جدید، کمیسیون ملی توسعه، ارزیابی و اعتباربخشی بین الملل تشکیل شده است که اعضای آن شامل دبیران و مسئولان ستادی وزارتخانه هستند. بر خلاف گذشته که تنها یک کمیته تطبیق داشتیم، حالا کمیسیون ملی با تفویض اختیار از شورای عالی برنامه ریزی فعالیت می کند و مصوبات آن در حکم مصوبات شورا خواهد بود. وی ادامه داد: این کمیسیون شامل چهار کمیته سیاستگذاری و تدوین فرایندها، کمیته تطبیق، کمیته ارزیابی و وضعیت اعتباربخشی، و کمیته رشد تبادلات اعتباربخشی است. در ۱۲ سال قبل تنها در سال ۱۴۰۳ از سه دانشگاه بازدیدی با پرسشنامه ای دو سه صفحه ای انجام شده بود. فرآیند جدید نظارت و ارزیابی شروع شده و بازدیدهای دانشگاهی با فاکتورهای جدید در حال انجام می باشد. صبری با اشاره به بخش اعتباربخشی ملی اعلام نمود: معیارهای اعتباربخشی موسسه ای تدوین و تصویب شده، آموزش ارزیابان انجام شده، خودارزیابی دانشگاه ها انجام شده و اعتبارهای یک تا پنج ساله صادر گردیده است. اعتباربخشی بیمارستان های آموزشی انجام شده و برنامه پزشکی عمومی مراحل نهائی را طی کرده است. همینطور اعتباربخشی دندانپزشکی عمومی، داروسازی عمومی، برنامه های دستیاری و علوم پایه در دست اجراست. وی در رابطه با برنامه توسعه مراکز خدمات جامع سلامت آموزشی اظهار داشت: این برنامه باتوجه به چالش های افزایش ظرفیت پزشکی و لزوم تقویت آموزش مبتنی بر جامعه، طراحی شده است. باتوجه به تجربه موفق اجرای این مدل در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، رؤسای مراکز جامع از اعضای هیات علمی پزشکی اجتماعی انتخاب می شدند و این مراکز نقش دوگانه آموزشی و ارائه ی خدمت داشتند. این مدل در چند دانشگاه دیگر نیز ابلاغ و اجرا شده بود و الان با تصویب در شورای معاونین در تاریخ ۱۹ آبان و توافق سه معاونت آموزش، بهداشت و توسعه، وارد مرحله اجرایی شده است. دبیر شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی به برنامه اخلاق، سلامت معنوی و تعهد حرفه ای اشاره نمود و اظهار داشت: با تشکیل کارگروه های ستادی و کارگروه های متناظر، برنامه ریزی های مرتبط در حال انجام می باشد. بعد از آن، برنامه آموزش علوم پایه که شامل تحلیل وضع موجود، نقشه راه آموزش دستیار و تکمیلی، تدوین سند جامع تحول و طراحی بانک داده جامع، همراه با تشکیل هشت کمیته تخصصی است، بررسی شده است. وی ادامه داد: در عرصه داروسازی نیز بر آموزش مبتنی بر شایستگی، آموزش سرزمینی، اعتباربخشی برنامه های داروسازی، توسعه آموزش مهارتی، و همینطور آمایش دانشکده های داروسازی متمرکز است. کمیته های پنج گانه تخصصی در این زمینه فعال شده اند. صبری اضافه کرد: در قسمت پزشکی تخصصی، مسئولیت برنامه تحول آموزش پزشکی تخصصی برعهده دبیرخانه است که اهداف آن شامل استقرار نظام آموزشی مبتنی بر توانایی، نظام ارزشیابی و اعتباربخشی مبتنی بر استاندارد رشته های تخصصی، و اجرای نظام ارزیابی دستیاران و دفاع از آنان است. اسنادی همچون آئین نامه ارزش آموزشی تخصصی، معیارهای دانشگاه تربیت کننده دستیار، معیارهای مشترک برنامه دستیاری و سند توانایی مشترک دانش آموختگان تدوین شده است. وی اظهار نمود: برنامه اقتصاد و ارتقاء راندمان آموزش علوم پزشکی با رویکرد اقتصاد سلامت اجرا می شود که پنج هدف کلان شامل نهادینه سازی گفتمان اقتصاد آموزش، سنجش نظام بهره وری، تحلیل اقتصادی منابع آموزشی، تدوین بسته های سیاستی برای بهینه سازی و تنوع بخشی به منابع درآمدی، و عرضه راهکارهای عملیاتی برای ارتقاء راندمان اعضای هیات علمی را دنبال می کند. دبیر شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی در عرصه توسعه تکنولوژی های جدید و هوشمندسازی، از طراحی ساختار از ۱۷ شهریور و تعریف ۲۰ پروژه تاکنون، از انتشار دو فراخوان برای شناسایی اساتید صاحب نظر در عرصه های نوآورانه اطلاع داد و اظهار داشت: ۹ کمیته تخصصی همچون یادگیری سیار، بازی سازی، توانمندسازی کنشگران، متاورس، تدوین معیارهای اعتباربخشی، بلاک چین، شبیه سازی، هوش مصنوعی و یادگیری الکترونیک تشکیل شده است. صبری عرضه رشته های نو و بازبینی برنامه های آموزشی اشاره نمود و توضیح داد: چارچوب عرضه رشته های جدید، درخت بازبینی برنامه آموزشی و چک فهرست های خودارزیابی برای دبیرخانه ها تدوین شده است. از مسئول برنامه خواسته ایم در فرایند عرضه رشته های جدید یا بازبینی ها، مفاهیمی مانند کارآفرینی، همگرایی، پاسخگویی اجتماعی، مرجعیت علمی و آینده نگاری را نیز لحاظ کنند، چون که این برنامه ها دیگر به شکل مستقل وجود ندارند و باید در ساختار جدید ادغام شوند. وی سپس به برنامه مرجعیت و آینده نگاری علمی اشاره نمود و توضیح داد: با ارسال درخواست به دانشگاه ها برای عرضه اسناد رسالت، تمایز و نقشه راه، کتاب های تحلیلی درحال تدوین است و برخی دانشگاه ها اطلاعات را ارسال کرده و برخی دیگر درحال بروزرسانی هستند. این اسناد مشخص می کند هر دانشگاه چه ظرفیت منحصربه فردی دارد و وزارتخانه چه حمایت هایی باید برای تقویت مرجعیت علمی آنها عرضه نماید. در ادامه دبیر شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی به برنامه جدید رصد فارغ التحصیلان اشاره نمود و اظهار داشت: این برنامه خلأ مهمی را پر می کند، برای اینکه تابحال اطلاعات دقیقی در رابطه با وضعیت فارغ التحصیلان همچون اشتغال، مهاجرت، بیکاری یا اشتغال در رشته های غیرمرتبط وجود نداشت. صبری به برنامه ماموریت گرایی و آموزش سرزمینی اشاره نمود و اظهار داشت: با بازبینی سند ماموریت گرایی سال ۱۳۹۵ و سند آمایش سال ۱۳۹۸، حالا با دو پروژه کلان پروژه توازن و پروژه ماموریت گرایی دانشگاه ها درحال اجراست. وی تاکید کرد: انتظار می رود دانشگاه ها و کلان مناطق در برنامه هایی که متناظر دانشگاهی دارند، فعالانه کارگروه های مربوطه را تشکیل دهند و در سایر برنامه ها نیز نظرات آنها دریافت و در فرآیند طراحی لحاظ خواهد شد. دبیر شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی اضافه کرد: در عرصه بین المللی سازی، فرایندهای جدید بعد از نظرخواهی دانشگاه ها نهائی شده و بازدیدهای دانشگاهی بر مبنای فاکتورهای جدید شروع شده است و دانشگاه های اراک و تبریز نیز تابحال ارزیابی شده اند. بازدید دانشگاه ها براساس برنامه زمان بندی در حال انجام می باشد.

منبع: webmoallem.ir